ဆန္႔က်င္ဘက္မ်ဥ္းမ်ား

လမင္းကိုထရံေပါက္မွၾကည့္ျခင္း
ေဟာေျပာသူ-ျမသန္းတင့္

အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္လာတဲ့ စာေရးဆရာႀကီးမ်ားနဲ႔ စာေပမိတ္ေဆြမ်ား ခင္ဗ်ား။
ဒီေန႔ ျဖဴးၿမိဳ႔ မိတ္ေဆြမ်ား စာၾကည့္အသင္း စာေပဆုေပးပြဲမွာ စကားေျပာခြင့္
ရတဲ့အတြက္ ၀မ္းသာပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒီေန႔ စာေပဆုေပးပြဲဟာ
ထူးျခားတဲ့ လကၡဏာႏွစ္ခ်က္ကို ေဆာင္ပါတယ္။ တခ်က္ကေတာ့ ဒီစာေပဆုဟာ
စာဖတ္သူမ်ားက ေပးတဲ့ဆု ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့
ျဖဴးၿမိဳ႔မိတ္ေဆြမ်ား စာၾကည့္တိုက္အသင္းက အမႈေဆာင္လူငယ္မ်ားဟာ
သူတို႔ၿမိဳ႔မွာ မလုပ္ဘဲ သူမ်ားရပ္႐ြာ စာေရးဆရာေတြ ႐ွိရာကိုလာၿပီး
ဆုေပးတဲ့ပြဲ ျဖစ္လို႔ပါ။ သူမ်ားရပ္႐ြာမွာ ကိုယ္က အိမ္သည္လုပ္ၿပီး
ဧည့္သည္ေတြကို ဖိတ္ေခၚက်င္းပရတာဟာ ေတာ္ေတာ္စြန္႔စားရတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
ေတာ္ေတာ္ တာ၀န္ႀကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္လည္း ေငြကုန္ေၾကးက်
မ်ားတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဆုေပးပြဲဟာ ထူးျခားတဲ့
လကၡဏာႏွစ္ခ်က္႐ွိတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အမွန္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဒီစင္ျမင့္ေပၚကို တက္ေရာက္ၿပီး ေဟာေျပာစရာ
အေၾကာင္းမ႐ွိပါဘူး။ ဒီစင္ျမင့္ေနရာဟာ ကၽြန္ေတာ့္ေနရာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေ႐ွ႔တန္းမွာ ထိုင္ေနၾကတဲ့ ဆရာႀကီးတက္တိုး၊ ဆရာမႀကီးေဒၚႏုယဥ္၊ ဆရာႀကီး
ထင္လင္း၊ ဆရာႀကီး တကၠသိုလ္ေန၀င္းတို႔ရဲ႔ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔သာလွ်င္
ဒီေနရာမွာ ရပ္ၿပီး ေျပာသင့္ပါတယ္။ ဒီပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြဟာ အသက္အားျဖင့္၊
ဂုဏ္အားျဖင့္၊ ပညာအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ထက္ ႀကီးျမင့္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီေနရာဟာ သူတို႔ ရပ္ေျပာရမယ့္ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးေတြဟာ အသက္ကလည္းႀကီး၊ (အဂၤလိပ္ေတြေျပာေလ့႐ွိသလို)
"ရက္စက္ေသာ တိတ္ဆိတ္မႈ" ကိုလည္း ေဆာင္ေနၾကတဲ့အတြက္ အသက္မႀကီးတႀကီးျဖစ္တဲ့
ကၽြန္ေတာ္က "ရက္စက္ေသာဆူညံမႈ" ကို ျပဳလုပ္ေနရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႔ "ရက္စက္ေသာဆူညံမႈ" အတြက္ ခြင့္လႊတ္ပါရန္
ေတာင္းပန္ခ်င္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ဒီအခန္းအနားမွာ ေဟာေျပာဖို႔ အခ်က္ငါးခ်က္ေလာက္ကို စိတ္ထဲမွာ
မွတ္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့......
(၁) စာအုပ္ဆိုတာ ဘာလဲ၊
(၂) စာကို ဘယ္လိုဖတ္ၾကမလဲ၊
(၃) ဘယ္လိုအခ်ိန္အခါမွာ ဘယ္လိုစာေတြကို ဖတ္ၾကမလဲ၊
(၄) ဘယ္အ႐ြယ္မွာ စာဖတ္ရင္ ဘယ္လို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို ရေစသလဲ ဆိုတာနဲ႔
(၅) စာဖတ္ရာမွာ ဘယ္လို သေဘာထားမ်ိဳးနဲ႔ ဖတ္ရမလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ေတြဟာ ကၽြန္ေတာ့္ေခါင္းထဲက၊ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေႏွာက္ထဲက ထြက္လာတဲ့
အေတြးေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာသမား ပညာ႐ွိႏွစ္ဦးက ေျပာခဲ့တဲ့
အဆိုအမိန္႔မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္မွတ္သားထားတဲ့ အခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္ သေဘာက် လြန္းလို႔ စာအုပ္ထဲမွာ မွတ္သားထားၿပီး
မၾကာခဏ ျပန္ဖတ္ေလ့႐ွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ ကိုယ္ပိုင္အေတြးေတြကို ေျပာတာထက္
ပညာ႐ွိမ်ားရဲ႔ အဆိုအမိန္႔က ပိုၿပီး တန္ဘိုး႐ွိတဲ့အတြက္ ဒီအခ်က္မ်ားကို
ေဖာက္သည္ခ်ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီပညာ႐ွိႏွစ္ဦးကေတာ့ ၁၉ ရာစုမွာ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္စာေပအႏုပညာ
ေ၀ဖန္ေရးဆရာ၊ ပန္းခ်ီေ၀ဖန္ေရးဆရာ၊ ဗိသုကာေ၀ဖန္ေရးဆရာ၊ စာတမ္းဆရာ
ဂၽြန္ရပ္စကင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပညာ႐ွိတဦးကေတာ့ ၁၇ ရာစုႏွစ္က ေပၚခဲ့တဲ့
တ႐ုတ္စာဆို က်န္းေက်ာက္ ရဲ႔ အဆိုအမိန္႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ဦးရဲ႔
အဆိုအမိန္႔ေတြကို ေပါင္းၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေျပာသြားပါမယ္။

(၁) စာအုပ္ဆိုတာ ဘာလဲ။
ပညာ႐ွိတေယာက္၊ စာေရးဆရာတေယာက္က ႐ိုးသားစြာနဲ႔ ေစတနာ႐ွိစြာ ေရးသား ထားတဲ့
စာပုဒ္ဟာ စာအုပ္တအုပ္ပါပဲ။ စာအုပ္ေတြထဲမွာ မေကာင္းတာေတြ၊ အေပၚယံက်တာ ေတြ၊
ကေရာ္ကမယ္ေရးထားတာေတြ၊ ဟန္လုပ္ေရးထားတာေတြ၊ ပါေကာင္းပါႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ္က မွန္ကန္စြာဖတ္တတ္လို႔႐ွိရင္ အဲဒီအထဲမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့
အပိုင္းအစေတြ ေတြ႔လိမ့္မယ္။ အဲဒီ အပိုင္းအစေတြဟာ စာအုပ္ပဲ။
စာအုပ္အမ်ိဳးအစား အားလံုးကို ခြဲၾကည့္လိုက္ရင္ ႏွစ္မ်ိဳးပဲ႐ွိတယ္။
တမ်ိဳးက ခုေလာေလာဆယ္ ဖတ္ရမယ့္စာအုပ္၊ ခုနာရီပိုင္းသာ ခံတဲ့
စာအုပ္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးက ေရ႐ွည္ဖတ္ရမယ့္စာအုပ္၊ ေခတ္တိုင္း
ေခတ္တိုင္းခံတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္တယ္။ နာရီပိုင္းသာခံတဲ့စာ၊ ခုခ်က္ခ်င္း
ဖတ္ရမယ့္စာဆိုတာကေတာ့ ဗဟုသုတကို ေပးတဲ့စာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းစာတို႔၊
ဂ်ာနယ္တို႔ဟာ တေန႔လံုးဖတ္ရမယ့္ စာေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ မနက္ပိုင္း ဖတ္လိုက္ရင္
ကုန္သြားတာပဲ။ ေခတ္တိုင္ခံတဲ့စာ ဆိုတာကေတာ့ ခံစားခ်က္၊ အေတြးအေခၚကို
လွံဳ႕ ေဆာ္ေပးတဲ့စာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ အမိ်ဳးအစားႏွစ္ခုကို ရပ္စကင္းက ေနာက္တနည္း ေျပာပါေသးတယ္။ အသံကို
ပြါးေစတဲ့စာအုပ္နဲ႔ အသံကို ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ စာအုပ္လို႔ ေျပာပါေသးတယ္။
အသံကို ပြါးေစတဲ့ စာအုပ္ဆိုတာ လူေပါင္းမ်ားစြာကို တခါတည္း
မေျပာႏိုင္တဲ့အတြက္၊ တေနရာ တည္းမွာ ေျပာလိ႔ုမရတဲ့အတြက္ ကူးယူပံုႏွိပ္ၿပီး
ေျပာရတာ။ တိုင္း မဂၢဇင္းတို႔၊ ဘာတို႔ဆိုတဲ့ သတင္းမဂၢဇင္းေတြဟာ
တခ်ိန္တည္း၊ တေနရာတည္းမွာ ေျပာလို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အဲဒီအထဲမွာ
ပါတဲ့သတင္းေတြကို ပြါးၿပီး၊ ကူးယူၿပီး ျဖန္႔ေ၀ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အသံကို
ပါြးေစတဲ့စာအုပ္လို႔ ရပ္စကင္းက ေခၚပါတယ္။ အသံကို ထိမ္းသိမ္းေပးတယ္ဆိုတဲ့
စာအုပ္ကေတာ့ အေတြးအေခၚမ်ား၊ အဆိုအမိန္႔မ်ား၊ ခံစားခ်က္မ်ားကို ေနာင္မွာ
မေပ်ာက္ကြယ္ သြားေအာင္ ေနာင္လာေနာက္သားေတြ မွတ္ႏိုင္ဖတ္ႏိုင္ေအာင္
ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ စာအုပ္ေတြပါ။
ဒီႏွစ္မ်ိဳးကိုပဲ ရပ္စကင္းက ေနာက္တနည္း ထပ္ေျပာပါေသးတယ္။ စကားေျပာထားတဲ့
စာအုပ္နဲ႔ စာေရးထားတဲ့စာအုပ္လို႔ သူက ေခၚပါတယ္။ စကားေျပာထားတဲ့
စာအုပ္ဆိုတာ မႏွစ္က ဒီေနရာမွာ ဘယ္လိုရာသီဥတု ႐ွိခဲ့တယ္။ လမ္းပန္းက
ဘယ္လို႐ွိတယ္။ စားေသာက္ဆိုင္က ဘယ္ႏွစ္ဆိုင္႐ွိတယ္၊ ဘယ္နားမွာ ဘာ
ဘုရား႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ စာမ်ိဳးေတြပါ။ သူတို႔ အဲဒီလိုစာေတြကို ဘယ္ေလာက္ပဲ
လွပခန္႔ညားတဲ့ သားေရဖံုးႀကီးေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ထားသည္ ျဖစ္ေစ၊ အဲဒီစာအုပ္ဟာ
တကယ့္စာအုပ္ မဟုတ္ဘူး။ ေျပာျပထားတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္တယ္။ တကယ့္စာအုပ္ကေတာ့
ေရးျပထားတဲ့၊ ဖတ္ၿပီး သိ႐ံုေရးထားတဲ့ အရာမဟုတ္ဘဲ ဖတ္ၿပီး ခံစားရေအာင္
ေရးထားတဲ့ စာအုပ္လို႔ ေျပာတယ္။
သုတစာေပနဲ႔ ရသစာေပကို ေျပာတာပါပဲ။ ဒီေတာ့ စာအုပ္ဟာ အမ်ိဳးအစားခြဲလိုက္ရင္
ႏွစ္မ်ိဳးပဲ႐ွိတယ္။ တမ်ိဳးက ေရတိုခံတဲ့ စာအုပ္နဲ႔ ေနာက္တမ်ိဳးက
ေရ႐ွည္ခံတဲ့ စာအုပ္၊ တနည္းေျပာရရင္ သုတစာအုပ္နဲ႔ ရသစာအုပ္။ ဒါပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ ေရတိုခံတဲ့စာအုပ္ဟာ မေကာင္းဘူး၊ ေရ႐ွည္ခံတဲ့စာအုပ္ဟာ
ေကာင္းတယ္လို႔ အဆိုးအေကာင္း ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးဟာ
စာေကာင္းခ်ည္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ တမ်ိဳးက ေရတိုအတြက္ဖတ္တာ။ သုတအတြက္ ဖတ္တာ။
ေနာက္တမ်ိဳးက ေရ႐ွည္အတြက္ ဖတ္တာ၊ ရသအတြက္ဖတ္တာ၊ အဲဒါကို ေျပာေနတာ။

(၂) စာကို ဘယ္လိုဖတ္ၾကမလဲ။
စာဖတ္တဲ့ လူတေယာက္ဟာ ေ႐ႊတြင္းတူးသမားတေယာက္နဲ႔ တူတယ္။ ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႔
ၾကည့္လိုက္ရင္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားစုေတြဟာ ေျမႀကီးထဲမွာ ႐ွိတဲ့ ေ႐ႊေတြကို
ဘာျဖစ္လို႔ တခါတည္း ေတာင္ထိပ္ေပၚ အသင့္ျဖစ္ေနေအာင္ အလြယ္တကူ
ပို႔မေပးလိုက္သလဲ။ ဘာျဖစ္လို႔ ေျမႀကီးထဲမွာ ဟိုတစ သည္တစ ႐ွိေနရသလဲလို႔
မခ်င့္မရဲ ျဖစ္ခ်င္စရာပဲ။ ဒီလိုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ေ႐ႊတူးရတာ
မလြယ္ေပဘူးလား။ ခုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ တူးလိုက္ရတာ။ ေျမေအာက္မွာ
အနက္ႀကီး အခ်ိန္ကုန္ရတယ္။ လူပင္ပန္းရတယ္။ စိုးရိမ္ေသာက ျဖစ္ရတယ္။
တခါတေလမွာ ဘာမွမရဘဲ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္ရတယ္။
သဘာ၀ႀကီးဟာ ေ႐ႊေတြကို ေျမႀကီးပတ္ၾကားအက္ေတြမွာ ဟိုတစ သည္တစ နည္းနည္းစီပဲ
သိုမွီးထားတယ္။ ဘယ္ေနရာမွာ ဘာ႐ွိတယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မေျပာႏိုင္ဘူး
ပင္ပန္းႀကီးစြာ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ တူးေပမယ့္ ေ႐ႊေလးတစကို ရခ်င္မွ ရတာ။
ပညာ႐ွိေတြရဲ႔ အေကာင္းဆံုးေသာ အသိဥာဏ္ ပညာေတြဟာလည္း ထိုနည္း လည္းေကာင္းပဲ။
ဒီေတာ့ စာအုပ္ေကာင္းတအုပ္ကို ေကာက္ကိုင္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို
ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္ ရလိမ့္မယ္။ ငါဟာ ေ႐ႊတူးသမားတေယာက္လို
လုပ္ႏိုင္ပါ့မလား။ ကိုယ့္ေပါက္တူးေတြ၊ ေဂၚျပားေတြ၊ လက္နက္ကရိယာေတြ
ေကာင္းရဲ႔လား။ က်န္းမာေရး ေကာင္းရဲ႔လား။ စိတ္ဓါတ္ၾကံ့ခိုင္ရဲ႔လား။
အဲဒီေမးခြန္းေတြ ေမးဖို႔ လိုတယ္။ ဒီေမးခြန္းေတြဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ခင္ဗ်ား
ခြဲေခ်ထုေထာင္းၿပီး အရည္က်ိဳရမယ့္ ေက်ာက္ခဲတုံုးေတြဟာ စာေရးဆရာရဲ႔
စကားလံုးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားသံုးရမယ့္ ေပါက္တူးေတြ ေဂၚျပားေတြဟာ
ခင္ဗ်ားရဲ႔ အေလးထားမႈ၊ စိတ္အားထက္သန္မႈ၊ စိတ္႐ွည္မႈ၊ ပညာအခံတို႔
ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားရဲ႔ မီးဖိုဟာ ခင္ဗ်ားရဲ႔ ကိုယ္ပိုင္စဥ္းစားဥာဏ္၊
ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚ ျဖစ္တယ္။ ေ႐ႊ႐ွိမယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ စာအုပ္ကို
ခင္ဗ်ားဖတ္ၿပီး၊ ခင္ဗ်ားပညာအခံနဲ႔ ခင္ဗ်ား ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဆိုတဲ့
ေပါက္တူးေတြ ေဂၚျပားေတြနဲ႔တူးၿပီး၊ အဲဒါေတြကို ခင္ဗ်ား ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္၊
ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚ ဆိုတဲ့ မီးဖိုေပၚမွာ က်ိဳလိုက္ၿပီ။ အဲဒီအခါမွာ
တခ်ိဳ႔ေသာ ေက်ာက္ခဲေတြဟာ အျဖဳန္းေတြ ျဖစ္ၿပီး၊ အခ်ိဳ႔ေသာ ေက်ာက္ခဲေတြမွာ
ေ႐ႊစေတြ ပါလာတာကို ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေ႐ႊေလးတစကို လိုခ်င္ရင္
ကိုယ့္မွာ လက္နက္ကရိယာ ႐ွိရလိမ့္မယ္။ စာအုပ္တအုပ္ကို ဖတ္ၿပီဆိုရင္
ကိုယ့္မွာ လက္နက္ကရိယာ ႐ွိရလိမ့္မယ္။ စိတ္႐ွည္မႈနဲ႔၊
စိတ္အားထက္သန္မႈတို႔၊ ကိုယ့္ပညာအခံတို႔ ဆိုပါေတာ့။ စကားလံုးေတြကို
ထုေထာင္းခြဲေခ်ၿပီး ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္၊ ကိုယ္ပိုင္အေတြးနဲ႔
မီးျပင္းတိုက္က်ိဳရလိမ့္မယ္။ စာအုပ္တအုပ္ကို ဆယ္မ်က္ႏွာေလာက္ဖတ္ၿပီး၊
အဲဒီဆယ္မ်က္ႏွာေလာက္ထဲက စာလံုးေတြ တလံုးခ်င္းရဲ႔ အဓိပၸါယ္ကို တိတိက်က်၊
ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ၿပီဆိုရင္ တစံုတခုေသာ အတိုင္းအတာအထိ
စာေပကၽြမ္းက်င္သူတဦးလို႔ ေခၚႏိုင္တယ္။ စာတတ္ျခင္း၊ မတတ္ျခင္းဟာ အဲဒီ
စကားလံုးေတြကို တိက်စြာ နားလည္ျခင္း မလည္ျခင္းေပၚမွာ တည္တယ္။
ပညာသင္ၾကားျခင္းရဲ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ဟာ ရာထူးရဖို႔မဟုတ္၊ အမွားနဲ႔ အမွန္ကို
ဆံုးျဖတ္တတ္ဖို႔၊ တရားမႈနဲ႔ မတရားမႈကို ခြဲျခားတတ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ စာကို ဘယ္လိုဖတ္မလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရပ္စကင္းက ေျပာခဲ့တဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။

(၃) ဘယ္အခ်ိန္အခါမွာ ဘယ္စာေတြကို ဖတ္ၾကမလဲ။

ဒါကိုေတာ့ တ႐ုတ္ပညာ႐ွင္ က်န္းေက်ာက္က ဒီလိုေျပာပါတယ္။ ေ႐ွးေဟာင္း
ဂႏၳ၀င္ကို ဖတ္ခ်င္ရင္ ေဆာင္းတြင္းမွာ ဖတ္ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့
ေဆာင္းတြင္းမွာ စိတ္ဟာ ပ်႔ံလြင့္ျခင္းကင္းၿပီး တည္ၿငိမ္တဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္။
သမိုင္းကို ေႏြရာသီမွာ ဖတ္ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္၊ ေႏြရာသီမွာ
ေန႔ဟာ႐ွည္လ်ားၿပီး အခ်ိန္မ်ားမ်ားရလို႔ ျဖစ္တယ္။ ဒႆနကို
ေဆာင္းဦးေပါက္မွာ ဖတ္ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ေဆာင္းဦးေပါက္ဟာ
ႏွစ္သက္စဖြယ္ စိတ္ကူးေတြကို ေပၚေပါက္ေစတယ္။ ေခတ္ေပၚစာေပကို
ေႏြဦးေပါက္မွာ ဖတ္ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေႏြဦးမွာ သဘာ၀ေလာကႀကီးဟာ
အသက္ျပန္၀င္လာလို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားၾကည့္ရင္
ဒီအဆိုအမိန္႔ဟာ ေတာ္ေတာ္မွတ္သားဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။


(၄) စာေပဟာ ဘယ္အသက္အ႐ြယ္ကို ဘယ္လို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ႐ွိေစသလဲ။
သူက လူငယ္အ႐ြယ္မွာ စာဖတ္ရတာဟာ လမင္းကို ထရံေပါက္ၾကား၊ နံရံအက္ၾကားက
ေခ်ာင္းၾကည့္ရတာနဲ႔ တူတယ္။ လူငယ္ဆိုေတာ့ အေတြ႔အၾကံဳ မရင့္သန္ေသးဘူး။
အေတြးအေခၚ မေလးနက္ေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ႐ိုးတိုးရိပ္တိတ္ပဲ
ျမင္လိုက္ရတယ္။ လူလတ္ပိုင္းအ႐ြယ္မွာ စာဖတ္ရတာဟာ လမင္းကို
အိမ္ေ႐ွ႔တလင္းျပင္က ရပ္ၾကည့္ရတာနဲ႔ တူတယ္။ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကို
ျမင္ႏိုင္ၿပီ။ လေရာင္ဘယ္ေလာက္လင္းသလဲ။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ လေရာင္ျဖာပံုဟာ
ဘယ္လိုအေနအထား ႐ွိသလဲဆိုတာ အကဲခတ္ခြင့္ ရၿပီ။ လူႀကီးပိုင္းမွာ စာဖတ္ရေတာ့
လမင္းကို လသာေဆာင္ ၀ရန္တာေပၚက တက္ၾကည့္ရတာနဲ႔ တူတယ္။ ကိုယ့္ေနာက္မွာ
အေတြ႔အၾကံဳေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ရစ္ခဲ့ၿပီ။ ပတ္၀န္းက်င္ကို
ျခံဳငံုသံုးသပ္ႏိုင္ၿပီ။
ခရီးသည္ေကာင္းတေယာက္ဟာ သြားေလရာရာမွာ ႐ႈခင္းကို ျမင္တတ္တယ္။ သူ႔အဖို႔
စာအုပ္ေတြနဲ႔ သမိုင္းဟာလည္း ႐ႈခင္းပဲ။ ၀ိုင္အရက္နဲ႔ ကဗ်ာဟာလဲ ႐ႈခင္းပဲ။
လမင္းနဲ႔ ပန္းပြင့္ဟာလဲ ႐ႈခင္းပဲ။ အလားတူပဲ စာဖတ္ေကာင္းသူတေယာက္ဟာလဲ
သြားေလရာရာမွာ စာအုပ္ကိုပဲ ျမင္တယ္။ သူ႔အဖို႔ ေတာင္နဲ႔ေရဟာ စာအုပ္ပဲ။
စစ္တုရင္ခံုနဲ႔ ၀ိုင္အရက္ဟာလဲ စာအုပ္ပဲ။ လမင္းနဲ႔ ပန္းပြင့္ဟာလဲ
စာအုပ္ပဲ။


(၅)
စာဖတ္ရာမွာ ဘယ္လိုသေဘာထားမ်ိဳးနဲ႔ ဖတ္ရမလဲ။
စာအုပ္တအုပ္ကို ဖတ္ရာမွာ ပညာ႐ွိေတြရဲ႔ အဆံုးအမကို နာခံလိုတဲ့ ဆႏၵ႐ွိရမယ္။
ဆရာသမားေတြရဲ႔ အေတြးအေခၚေတြထဲကို ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။
သူတို႔နဲ႔အတူ ေနထိုင္ၿပီး သူတို႔ခံစားခ်က္ေတြကို ခြဲေ၀ခံစားႏိုင္ေအာင္
ႀကိဳးစားရမယ္။
ဒါေတြေတာ့ ရပ္စကင္းနဲ႔ က်န္းေက်ာက္တို႔ရဲ႔ အဆိုအမိန္႔ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ စာဖတ္တာ အေရးႀကီးပံုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရပ္စကင္းရဲ႔
ေဟာေျပာခ်က္ထဲက စာတပုဒ္ကို ကၽြန္ေတာ္ ဖတ္ျပပါမယ္။ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္က
နည္းနည္း ႐ွည္တဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ အလြတ္မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဖတ္ျပရတာ
ခြင့္လႊတ္ၾကပါ။
ဒီစကားေတြကို ေျပာခဲ့တဲ့အခ်ိန္ဟာ ၁၉ ရာစုရဲ႔ ဒုတိယပိုင္းကာလ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက အဂၤလန္ နပိုလီယန္ စစ္ပြဲေတြၿပီးလို႔ က႐ိုင္းမီးယားစစ္ပြဲကို
တိုက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ အာဖရိကမွာ စစ္ပြဲေတြ တိုက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။
အာ႐ွတိုက္မွာ အာဖဂန္စစ္ပြဲကို တိုက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ
ဒုတိယစစ္ပြဲကို တိုက္ၿပီးခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ အေ႐ွ႔ဖ်ားမွာ ဘိန္းစစ္ပြဲကို
တိုက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ၿဗိတိသွ် အင္ပိုင္ယာႀကီးကို
ခ်ဲ႔ထြင္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ရပ္စကင္းဟာ ဒီစကားေတြကို ေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔စကားကို ကၽြန္ေတာ္ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပၿပီး ဖတ္ျပပါမယ္။
နားေထာင္ၾကည့္ၾကပါ။
ႀကီးျမတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ ဒီစစ္ပြဲမွာ ဘယ္ဘက္က မွန္သလဲ၊ ဘယ္ဘက္က
မွားသလဲဆိုတာ မၾကည့္ဘဲ၊ ဒီစစ္ပြဲၿပီးရင္ ငါတို႔ ကုန္အေရာင္းအ၀ယ္
ဘယ္လိုေနမလဲ၊ ငါတို႔ အျမတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရမလဲ ဆိုတာကိုပဲ ေတြးၿပီး
စစ္ေျမျပင္မွာ လူငယ္ေတြ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေသေနၾကတာကို လက္ပိုက္ၾကည့္မေနဘူး။
ႀကီးျမတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ သစ္ၾကားသီးေျခာက္လံုးေလာက္ ခိုးမိတာနဲ႔
ကေလးေတြကို ေထာင္ထဲမပို႔ဘူး။ ႀကီးျမတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာဆင္းရဲသားေတြရဲ႔
စုေငြနဲ႔ ခ်မ္းသာေနၾကတဲ့ ဘဏ္သူေဌးႀကီးေတြ ခိုး၀ွက္ေနတာကို ဒီအတိုင္း
လက္ပိုက္ၾကည့္မေနဘူး။
ႀကီးျမတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တ၀ိုက္မွာ လက္နက္အျပည့္အစံု
တပ္ဆင္ထားတဲ့ သေဘၤာႀကီးေတြနဲ႔ အေျမာက္ႀကီးေတြခ်ိန္ၿပီး
သူမ်ားတိုင္းျပည္ကိုသြားၿပီး ဘိန္းေရာင္းေနတာကို ဒီအတိုင္း
လက္ပိုက္ၾကည့္မေနဘူး။
ႀကီးျမတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ ပိုက္ဆံေပးမလား၊ အသက္ေပးမလားဆိုတဲ့
လမ္းဓားျပတို႔ထက္ ပိုကဲၿပီး ပိုက္ဆံေရာ၊ အသက္ေရာေပးလို႔ ႏွစ္ခုစလံုးကို
ေတာင္းေနတဲ့ ဓားျပအႀကီးစားႀကီးေတြ ဓားျပတိုက္ေနတာကို ဒီအတိုင္း
လက္ပိုက္ၾကည့္မေနဘူး။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ တေတြဟာ ဘာျဖစ္လို႔ လူေတြ စာဖတ္ဖို႔ အေၾကာင္းကို
ေျပာေနရသလဲ။ အခုအေျခအေနမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူမ်ိဳးဟာ စာမဖတ္ႏိုင္ဘဲ
ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလို စိတ္ဓာတ္ ပ်က္ျပားေနတဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ စာမဖတ္ခ်င္ဘဲ
ျဖစ္ေနတယ္။ ဘယ္ေလာက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ စာေရးဆရာက ေရးခဲ့တဲ့ စာပဲျဖစ္ေစ
စိတ္ဓာတ္ပ်က္ျပားေနတဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ နား၀င္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ခုလက္႐ွိ အေျခအေနမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးဟာ ေလးနက္တဲ့
အေတြးအေခၚပါတဲ့ စာေတြကို ဖတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ေလာဘေတြ၊ ေဒါသေတြ၊
ေမာဟေတြ ဖံုးေနတဲ့အတြက္ ဘယ္အေတြးအေခၚကိုမွလဲ လက္ခံႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟာ စာေပကို အထင္ေသးေနရင္၊ သိပၸံပညာကို အထင္ေသးေနရင္၊
အႏုပညာကို အထင္ေသးေနရင္၊ သဘာ၀ကို အထင္ေသးေနရင္၊ ေမတၱာဂ႐ုဏာကို
အထင္ေသးေနရင္၊ ပိုက္ဆံေနာက္ကိုသာ ငမ္းငမ္းတက္လိုက္ေနရင္ အဲဒီလူမ်ိဳးဟာ
ေရ႐ွည္ တည္တံ့ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့တဲ့ စကားေတြဟာ ရင့္သီးတယ္လို႔မ်ား ထင္ၾကရင္ သည္းခံ နားေထာင္ ၾကပါ။
ရပ္စကင္းရဲ႔ စကားပါ။ ဒါပါပဲ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

[၁၉၉၄၊ ဒီဇင္ဘာ ၅ ရက္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔၊ ၀ိုင္အမ္စီေအခန္းမတြင္ က်င္းပေသာ
ျဖဴးၿမိဳ႔ မိတ္ေဆြမ်ား စာၾကည့္အသင္း စာေပဆုေပးပြဲ အခန္းအနားတြင္
ေျပာသည့္စကား]
{ျမသန္းတင့္ ရဲ႔ လမင္းကိုထရံေပါက္မွၾကည့္ျခင္း စာအုပ္ ၂၀၀၀ ခု၊
ပထမႏွိပ္ျခင္း မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္