ဆန္႔က်င္ဘက္မ်ဥ္းမ်ား

nweminthitSunday, April 26, 2009
'မွန္' ကုိ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ် မၾကည့္ဖူး၊ မျမင္ဖူးသူတစ္ေယာက္ က 'မွန္' ကုိ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ျမင္ေတြ႕သြားရင္ ဘာျဖစ္မယ္ထင္ ပါသလဲ။ စဥ္းစားဆင္ျခင္နည္းကုိ ေလ့လာသည့္ ယုတၱိေဗဒ Logic သင္ခန္းစာ ပုိ႔ခ်စဥ္က ေမးခဲ့ဖူး သည္။ 'လန္႔သြားမယ္ ထင္ တယ္' ဟု ျပန္ေျဖေလ့ရိွၾကသည္။ စဥ္းစား ဆင္ျခင္တဲ့ အေလ့အက်င့္မရိွတဲ့ သူတစ္ေယာက္လည္း စဥ္းစားစရာ တစ္ခု စဥ္းစားဆင္ျခင္မိသြားရင္ ဘာျဖစ္မယ္ ထင္သလဲ။ ဆက္ေမး ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ 'သူလည္း လန္႔သြားမယ္ ထင္တယ္' ဟု ေျဖ ေလ့ရိွၾကသည္။
'မွန္' ကုိ တစ္ ႀကိမ္တစ္ခါမွ် မေတြ႕ ဖူးသူမ်ားအေၾကာင္း ေရွးဦးစြာ ေျပာ သည္။ ထင္းခုတ္သမား တစ္ေယာက္ေတာထဲ ထင္းခုတ္သြားရင္း ေနေရာင္ ေအာက္တြင္ တလက္လက္ျဖစ္ေန ေသာ အရာတစ္ခု ေတြ႕သည္။ ဘာ မွန္း မသိ။ ေကာက္ ယူၾကည့္သည္။ 'မွန္' တစ္ခ်ပ္ျဖစ္ သည္။ သုိ႔ေသာ္ 'မွန္' ကုိ 'မွန္' ဟု မသိ။ ၾကည့္ၿပီးထိတ္လန္႔သြားသည္။ အံ့ၾသသြားသည္။ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ အေဖရဲ႕ပံုပါလားဟု ယူဆသည္။ ေတာေစာင့္နတ္က ေပး သနားသည္ ဟု မွတ္ယူသည္။ အိမ္သုိ႔ ယူေဆာင္ သြားသည္။ ေခါင္းအံုးေအာက္မွာ တ႐ိုတေသထားသည္။ ညအိပ္ရာ ဝင္ ၾကည့္သည္။ ေတာထဲထင္းခုတ္ သြားခါနီးၾကည့္သည္။ ပီတိျဖစ္ေန သည္။ ၿပီးေတာ့ ေခါင္း အံုးေအာက္၌ တ႐ိုတေသ ထားခဲ့သည္။
ရက္အတန္ၾကာေတာ့ ဇနီး ျဖစ္သူက မယံုသကၤာျဖစ္လာသည္။ တစ္စံုတစ္ခု ကုိ ၾကည့္ၾကည့္ၿပီး ပီတိ ျဖစ္ေနသည္။ ဘာလဲမသိ။ ေတာထဲ ေယာက်္ား သြား စဥ္ ယူၾကည့္သည္။ သူလည္း 'မွန္' ကုိ တစ္ခါမွ် မေတြ႕ ျမင္ဖူးသူ။ သူလည္း ဘာျဖစ္မလဲ။ ထိတ္လန္႔ျခင္း၊ အံ့ၾသျခင္းႏွင့္အတူ ေၾကကြဲျခင္း၊ ဝမ္းနည္းျခင္း၊ ေဒါသ ျဖစ္ျခင္းတို႔ျဖစ္လာသည္။ သူ႕ ေယာက်္ား အျခားမိန္းမတစ္ဦးႏွင့္ ေဖာက္ျပားေနၿပီ။ မိန္းမတစ္ ေယာက္ရဲ႕ပံုကုိ တျမတ္တႏိုး ေခါင္းအံုး ေအာက္ မွာ ထားသည္။ အိပ္ရာ ဝင္တုိင္း ၾကည့္သည္။ ေတာထဲ သြားခါနီးၾကည့္သည္။ ပီတိျဖစ္ သည္။ ျပန္လာရင္ သိမယ္ဟုဆို ကာ ေမာင္းတင္ထားသည္။
ေယာက်္ားျပန္လာေတာ့ ေဒါ သတႀကီးေျပာသည္။ ရွင္ေန႔တိုင္း ေန႔တိုင္း မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႕ပံုကုိ ၾကည့္ၾကည့္ေနတာ မလြန္လြန္းဘူး လား။ ကုိယ့္မွာ ဇနီးတစ္ေယာက္လံုး ရိွေနလ်က္နဲ႔ဆုိၿပီး ရန္ပြဲျဖစ္သည္။ ေယာက်္ားကလည္း မဟုတ္ရပါ ေၾကာင္း၊ သူၾကည့္ၾကည့္ေနသည္မွာ သူရဲ႕အေဖပံုျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ေျပာ သည္။ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ညိႇႏႈိင္းမရ၊ ေဆြးေႏြးမရေတာ့။ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး မေျပလည္ေတာ့ ေက်းရြာ ထံုးစံအတိုင္း ရြာဦးဘုန္းႀကီးရဲ႕ အဆံုး အျဖတ္ နာခံရန္ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းသြားၾကရသည္။
ဘုန္းႀကီးက အက်ိဳးအေၾကာင္း ေမးသည္။ ျပႆနာ၏ အရင္း အျမစ္ ျဖစ္ေသာ 'မွန္'ခ်ပ္ကုိ ဘုန္းႀကီး က ေတာင္းၿပီးၾကည့္သည္။ တကယ္ ေတာ့ ဘုန္းႀကီးလည္း 'မွန္' ကုိ တစ္ ႀကိမ္မွ် ေတြ႕ဖူးသူမဟုတ္ေပ။ သည္ ေတာ့ ဘုန္းႀကီးေျပာလိုက္တဲ့ စကား က ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားတဲ့ အရင္က ေက်ာင္းထုိင္ ဆရာေတာ္ႀကီးပံုပါ လား၊ မင္းတို႔ႏွစ္ေယာက္အိမ္မွာ မထားရဘူး၊ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမွာပဲ ထားရမယ္ဟု ေျပာလိုက္ပါသည္။
''စဥ္းစားဆင္ျခင္ျခင္းဆုိသည္ မွာလည္း 'မွန္' ႏွင့္တူသည္ဟု ဗုဒၶ က သား ေတာ္ရာဟုလာအား ဆံုးမ ေသာ သုတၱန္တရားတြင္ ေဟာ သည္။'' ဟု ေျပာ ျပသည္။ မွန္ၾကည့္ ဖူးၾကသူမ်ား ဘာေၾကာင့္ မွန္ၾကည့္ ၾကပါသလဲ။ ေမးၾကည့္သည္။ တစ္ ေယာက္တစ္မ်ိဳးေျဖၾကသည္။ လွ မလွ ၾကည့္သည္။ အဆင္ေျပ မေျပ ၾကည့္သည္။ အခ်ိဳးက် မက် ၾကည့္ သည္။ ၾကည့္ေကာင္း မေကာင္း ၾကည့္သည္။ ဟုတ္ပါသည္။ ထို႔ အတူ စဥ္းစားဆင္ျခင္ဥာဏ္သည္ မိမိ၏ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆုိ၊ အႀကံအစည္တို႔ မွန္မမွန္၊ ေကာင္း မေကာင္း၊ အက်ိဳးရိွ မရိွ ေဝဖန္ပိုင္း ျခားေပးသည္။
မစဥ္းစား မဆင္ျခင္ဘဲ ထင္ရာ စုိင္း၍ ငါ့ျမင္း ငါစိုင္း စစ္ကုိင္း ေရာက္ ေရာက္ဟုဆိုကာ ဦးတည္ခ်က္ တိတိက် က်မရိွဘဲ ျပဳမူပါက လုိ ရာပန္းတုိင္ မေရာက္ ႏိုင္။ ပန္းတုိင္ေပ်ာက္ သြားႏုိင္သည္။ ႏႈန္းစံမ်ား ေပ်ာက္သြားႏိုင္ သည္။ ႏႈန္းစံမရိွပါက အမ်ား လက္ခံႏိုင္ေသာဆံုးျဖတ္ ခ်က္ေပးရန္ ခဲယဥ္း သည္။ ဗုဒၶက အလုပ္ မလုပ္မီ စဥ္းစားဆင္ျခင္ ရသည္။ အလုပ္လုပ္ ေန ဆဲ၌လည္း စဥ္းစားဆင္ျခင္ရသည္။ ၿပီးေျမာက္လွ်င္လည္း စဥ္းစားဆင္ ျခင္ရသည္ဟုဆုိပါသည္။ အလုပ္ကုိ စဥ္ဆက္ မျပတ္ စက္ဝုိင္းသဏၭာန္ စဥ္းစား ဆင္ျခင္လုပ္ကုိင္ျခင္းဟု ဆုိႏုိင္ သည္။
မလုပ္ခင္ ႀကိဳတင္ေတြးဆခ်က္ Hypothesis ရိွရမည္။ ခံယူခ်က္ concept ရိွရမည္။ အခ်က္အလက္ data ရိွရမည္။ ဒီဇိုင္း Design ေရးဆြဲရမည္။ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာAnalysis လုပ္ရမည္။ လက္ေတြ႕လုပ္ ေဆာင္မႈ observation and experiment ရိွရမည္။ တန္ဖိုးျဖတ္ သံုးသပ္မႈ evaluation လုပ္ရမည္။ ျပန္လည္သံုးသပ္မႈ review လုပ္ရ မည္။ ေတြးဆခ်က္ ခံယူခ်က္သည္ ႏႈန္းစံျဖစ္သည္။ ႏႈန္းစံမရိွဘဲ လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္မႈသာ ပဓာန ထားလုပ္ပါက တစ္ပြဲတိုးလုပ္ရပ္ ျဖစ္မည္။
လူ႕သမုိင္းတြင္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္း ရိွ လူတို႔၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားသည္ စဥ္းစားဆင္ျခင္ဥာဏ္ေၾကာင့္ဟု ဆိုပါသည္။ လူတို႔၏ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ဥာဏ္ေၾကာင့္ပင္ေကာင္းကင္ ကုိ ပ်ံသန္းႏိုင္သည့္ ေလယာဥ္ပ်ံမ်ား တီထြင္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ ေျမလွ်ိဳးသည့္ ေျမေအာက္ ရထားလမ္းမ်ား၊ ကား လမ္းမ်ား ေဖာက္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ဆက္သြယ္မႈ ေခ်ာေမြ႕လြယ္ကူေစ သည့္ အိုင္တီကြန္ရက္မ်ား ဖန္တီး ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။ 'မွန္' ႏွင့္တူေသာ စဥ္း စားဆင္ျခင္ဥႈာဏ္ျဖင့္သာ လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းတစ္ခု ေအာင္ျမင္တိုးတက္ ႏုိင္သည္။ ေကာင္းမြန္ ျပည့္စံုႏုိင္ သည္ဟု ယူဆမိပါသည္။
Posted by Thulay at 5:36 AM